February 6

Ինչպես ճանաչեցի Թումանյանին

Ես ճանաչեցի Հ․Թումանյանին համացանցի օգնությամբ և մեր դպրոցում անցած բանաստեղծություններից և հեցիաթներից։ Հ․Թումանյանը իմ ամենա սիրելի հեղինակն է։ Ես նրան սիրում եմ իր ստեղծագործած պատմվածքներից, առակներից, հեքիաթներից և բանաստեղծություններից։ Հ․թումանյանը ծնվել է Դսեղ քաղաքում 1869 թ․-ին և մահացել 1923 թ․-ին։

February 6

Դասարանական աշխատանք

Բառասկզբում լսվող «է»-ն գրվում է «է» տառով, օրինակ՝ էջ, էակ, էկրան, էություն, էներգիա:Բառամիջում գրվում է «է», եթե դրանով սկսվող արմատ կա, օրինակ՝ լայնէկրան, լեկտրաէներգիա, մանրէ, ելևէջ…Մնացած դեպքերում լսվող «է»-ն գրվում է «ե» տառով, օրինակ՝ վերելք, ոսկե, տասներկու, մեխակ…Պետք է հիշել՝ բառասկզբում լսվում է «է», բայց գրվում է ե հետևյալ բառերում եմ, ես, ենք, եք, են:Հիշել հետևյալ բառերի ուղղագրությունը՝ գոմեշ, առէջ, վայրէջք, մանրէ, ելևէջ: Որևէ, ինչևէ, երբևէ բայց՝ որևիցե, ինչևիցե, երբևիցե:

1. Լրացրե՛ք «ե» կամ «է»:

Լայնէկրան, հնէաբան, ծովեզր, վայրէջք, երփներանգ, նորեկ, մանրէ, էջանշան, որևիցե, գոմեշ, վերելակ, մէջք, բազմերանգ, երբևիցէ, որևէ, էջ, ամենաէժան, չեինք, էկրան, Էջմիածին, չեմ, էլեկտրաէներգիա, էներգիա, մեխակ, հրեշ, նրբերշիկ, ամենաերկար, եգիպտացորեն, զարկերակ:

2. Բաց թողնված տեղերում գրիր է կամ ե:

Զարկերակ, սկզբից ևեթ, ստորերկրյա, հնէաբան (անհետացած հնագույն կենդանիների և բույսերի ուսումնասիրությամբ զբաղվող մարդ), երբևիցէ, որևէ, էլեկտրաէներգիա, մանրէաբան, չեր ուզում, չեմ ուզում, կինոէկրան, ամենաէժան։

 

3. Մարդկանց անուններ գրի՛ր, որոնք սկսվում են Ե-ով և Է-ով:

Երանուհի, Ելենա, Եղիշե, Եղիա, Եգոր, Եփրաքսիա, Երվանդ, Եթեր, Էլեն, Էրիկ, Էդմոնդ, Էդմոն, Էմիլ, Էրիկա, Էմմա:

 

4. Առաջադրանք 1-ից ընտրի՛ր 5 բառ և կազմի՛ր նախադասություններ:

Այս հեռուստացույցը լայնէկրան է։

Ծովեզրին կա գեղեցիկ ափ։

Մենք վերջապես վայրեջք կատարեցինք։

Իմ կարծիքով սա ամենա երկար փայտն է։

Խնձորները բազմերանգ են։

 

5. Առաջադրանք 1-ից ընտրի՛ր 10 բառ և կազմ՛իր բառակապակցություններ:

Կապույտ էջանշան, սպիտակ էջ, համեղ եգիպտացորեն, փոքր Էջմիածին, մեծ էկրան, սարսափելի հրեշ, հոտավետ մեխակ, երկար ներբերշիկ, բարձրավորակ էներգիա, հզոր գոմեշ։

 
6. Մեկական բառ կազմի՛ր՝ երգ, երանգ, եզր, եղբայր արմատները դնելով բառի սկզբում և վերջում:

Օրինակ` եփ-եփել, կիսաեփ

Պարերգ, երփներանգ, գետեզր, հորեղբայր։

Բառասկզբում լսվող Օ-ն գրվում է Օ, օրինակ` օր, օրորոց, օդ, օձ, օգնություն, օրինակ:

Բառասկզբում լսվող Ո-ն գրվում է Ո տառով, օրինակ` որսորդ, որդի, ոզնի, ոգի, որդ:

Բառամիջում Օ տառ գրվում է, եթե դրանով սկսվող արմատ կա, օրինակ`մեղմօրոր, անօրեն, շտապօգնություն, նմանօրինակ:

Մնացած բոլոր դեպքերում լսվող Օ-ն գրվում է Ո տառով, օրինակ` անորսալի, անորակ, եռոտանի…

Պետք է հիշել՝

Բառասկզբում լսվում է Օ, բայց գրվում է Ո հետևյալ բառերում՝ ով, ովքեր:

Հայերենում օտար լեզուներից փոխառած բառեր, որոնց սկզբում լսվում է Ո, բայց գրվում է Վո:

Օրինակ՝ վոլտ, վոկալ, Վոլգա….

Սրանցից պետք է տարբերել Ոդիսևս,  Որմիզդուխտ բառերը, որտեղ լսվող Ո գրվում է Ո տառով:

 

Առաջադրանքներ

  1. Բաց թողնված տեղերում լրացրու ո կամ վո:

որբ, երկորյակ, արջաորս, հոգեորդի, զինոր բարձրաոլտ, բանոր, անորակ, բարձրօրակ, ոլեյբոլ:

  1. Բաց թողնված տեղերում լրացրու օ կամ ո:

ամենօրյա, ամանօրյա, անօրինական, հանրօգուտ, օրըստօրե, մեղմօրեն, մեղմորոր, հոգուտ, տնօրեն, նախօրոք, շաբաթօրյակ, բացօթյա, պարզորոշ, արծաթազոծ:

  1. Լրացրու օ. ո, վո

Թռչնորս, ով, օդանավակայան, բարձրօրակ, ոլեյբոլ,  կրկնօրինակ, հայորդի,  մեղմորոր, չօգնել, գիշերօթիկ, կիրակնօրյա, անորակ, ոսկեզոծել, ջրօրհնեք, այսօրինակ,  հանրօգուտ, ովքեր, օդիսևս, միջօրե, տափօղակ, անօգնական, կիրակնօրյա, շտապօգնություն, բնօրրան,     օրեցօր, հանապազօրյա, ցածրորակ,ոհմակ, ոլտ, արծաթազոծ, փոխօգնություն, հակաօդային, օազիս, որսորդ, չարորակ, օբյեկտ, օդերևութաբանական, օրըստօրե, օրացույց, որթ, որձ, օձ, օձագալար, օձիք, ամենաորակյալ, որմիզդուխտ, հայորդի, արջորս, ջրօրհնեք,վոլգոգրադ:

4. Առաջադրանք 3-ից ընտրիր 5 բառ և կազմիր բառակապակցություններ:

Պինդ օձիք, թույնավոր օձ, ճիշտ օրացույց, հավես ոլեյբոլ, խելացի հայորդի

5. Առաջադրանք 3-ից ընտրիր 5 բառ և կազմիր նախադասություններ:

Այս օձիքը շատ պինդ է։

Այս օձը թույնավոր է։

Օրացույցները միշտ ճիշտ են ցույց տալիս։

Լավ է խաղալ ոլեյբոլ ընկերների հետ։

Այս հայորդին մաքուր հայ է։